مدیریت دولتی نوین

قبل از پرداختن به مدیرت دولتی نوین که در کشور ما بویژه وابستگی قریب 80 درصدی اقتصاد به دولت دانستن آن ضروری است باید کمی از مدل سنتی و نقاط قوت و ضعف آن و علت رویکرد به سمت مدیریت دولتی نوین سخن به میان آوریم

تا قبل از قرن نوزدهم دستگاههای دولتی صرفاً متکی به اشخاص (پادشاه، حاکمان، ارباب و ...) بودند و پیامدهای غیرقابل اجتناب در سیستم تاراج عبارت بود از هرج و مرج متناوب، وابستگی متداول اداره امور دولتی به سیاست و عدم شایستگی، تعارض رو به افزایش بین مدیر اجرایی و قانونگذار بر سر انتصابات و درخواستهای باورنکردنی داوطلبان مشاغل اداری و چنین سیستمی فاقد کارآیی و اثربخشی بود در قرن نوزدهم با پیشرفت الگوهایی مثل بوروکراسی وبر برقراری سیستمهای استخدامی بر اساس شایستگی، سلسله مراتب اداری، سیستم گزینش بر اساس آزمونهای استخدامی و تبدیل شده و رسمیت‌گرایی و اعتقاد به قدرت قانونی پیشرفت قابل ملاحظه‌ای در اداره امور دستگاههای دولتی بوجود آمد اداره امور دولتی بر روابط شخصی بینی وفاداری به خویشان و ولی‌نعمتان متکی نبود در سیستم غیر شخصی وبر که اثر دستگاههای اجرایی دولتی هنوز هم از ساختار آن پیروی می‌کنند تا حد قابل ملاحظه‌ای سلیقه شخصی کنار گذاشته شده است وبر عقیده داشت علت قطعی پیشرفت سازمانهای بوروکراتیک در مقایسه با سایر سازمانها الویت فنی آنها نسبت به دیگر سازمانهاست. هر چند الگوی سنتی وبر به خاطر بوروکراتیک بودن بیش از حد و نارسایی مورد حمله منتقدان می‌باشد ولی بکارگیری این الگو نسبت به شکلهای اولیه اداره امور عمومی پیشرفت قابل ملاحظه‌ای داشته است.

اما چه عواملی باعث شد مدیریت دولتی از شکل کلاسیک و سنتی به سمت مدیریت دولتی نوین سوق یابد. پس از دوران طلایی بوروکراسی که اکثریت سازمانهای امروزی نیز ثمره زحمات بوروکراسی وبر می‌باشد منتقدین بوروکراسی معایبی از قبیل فقدان نوآوری، تشریفات زاید، پرورش انسان متوسط( PUNNY MAN) ، عدم کارآیی، پرورش افراد ابن‌الوقت بجای نوآور را به این شکل اداره امور عمومی که حالا همه‌گیر شده بود وارد آوردند شعار جدایی سیاست از اداره به شکل یک افسانه درآمده و رنگ باخته بود از طرفی ویژگیهای بازار آزاد و شرکتهای خصوصی و مزیت قالب آنها در کارآیی، کیفیت محصولات و خدمات، سازمانهای چابک (Organization ‍Egility ) ، سازمانهای غول‌آسا با هزینه‌های بسیار زیاد را هر روز بیشتر و بیشتر به چالش می‌کشید انعطاف‌ناپذیری بوروکراسی،‌استخدام مادام‌العمر حتی در مورد کارکنان فاقد شایستگی لازم ضربات جبران‌ناپذیری به دستگاههای عریض و طویل دولتی و عمومی وارد ‌می‌نمود از طرفی دولتها خواه یا ناخواه دارای وظایفی بودند که بایستی بویژه در مالیه عمومی انجام می دادند.  ولی این دستگاهها توان رقابت با بخش خصوصی از حیث کیفیت ارائه خدمات و محصولات را نداشتند جهانی شدن و افزایش رقابت در سطح بین‌المللی دولتها را به سمت ارائه خدمات و محصولات باکیفیت بالاتر و هزینه کمتر و عدم دخالت درامور تصدی گری وادار می نمود و مدیریت دولتی سنتی در حال پوست اندازی به سمت مدیریت گرایی یا  مدیریت دولتی نوین بود . و حال باید ببینیم این نوع مدیریت چه مزیتها و برتریهایی نسبت به اداره عمومی و سنتی و کلاسیک داشت.